کودکان با نیازهای خاص و دشواری گذران اوقات فراغت
به گزارش سنج نیوز، اصفهان مؤسس انجمن سندرم داون «آسمان نیلی» اظهار داشت: کودکان با نیازهای خاص مانند کودکان معمولی به اوقات فراغت نیاز دارند، اما از جنبه های مختلف، چون طراحی شهری، فرهنگی و بودجه و پشتیبانی موانعی سر راهشان وجود دارد.
سها صراف که در حوزه‌ی اوقات فراغت کودکان با نیازهای خاص (Special Needs) در اصفهان فعالیت جدی داشته و با فرازوفرودهای این مقوله آشناست، در گفتگو با ایسنا بیان نمود: در جامعه‌ی ما هستند خانواده هایی که کودکان با نیازهای خاص دارند و علاقه مندند تا مانند مادران و پدرانی که کودکان معمولی دارند، به اوقات فراغت فرزندانشان توجه نمایند.
او افزود: درواقع، با اهدافی مانند استفاده‌ی مفید از وقت، سرگرمی و همینطور مهارت آموزی در رشته های مختلف، چه خانواده هایی که کودک معمولی دارند و چه آنها که کودک با نیازهای خاص دارند، تلاش می کنند تا برای اوقات فراغت بچه هایشان برنامه ریزی کنند.
این رفتاردرمانگر مسیر گذران اوقات فراغت را برای کودکان با نیازهای خاص را ناهموارتر دانست و عللش را چنین تشریح کرد: امکاناتی که برای اوقات فراغت کودکان با نیازهای خاص در جامعه وجود دارد، با امکانات متنوع و گسترده ای که کودکان معمولی دارند، مقایسه شدنی نیست. بنابراین، کمبود امکانات و فراهم نبودن بستری که کودکان با نیازهای خاص بتوانند برای فراغت خود برنامه هایی داشته باشند، یک مساله است.
مؤسس انجمن سندرم داون «آسمان نیلی» در اصفهان خاطرنشان کرد: این کاستی در زمینه ها و ابعاد مختلفی مشهود است. به صورتی که شاهدیم حتی حال وهوای پارک ها و فضاهای عمومی بگونه ای است که خانواده های با نیازهای خاص جهت استفاده از آنها تمایل چندانی ندارند. به بیان دیگر، راحتی و آسودگی ای که انتظارش را دارند، در این اماکن برایشان فراهم نمی شود.
او تاکید کرد: ضعف فضاهای عمومی که ظرفیت جذب کودکان با نیازهای خاص را ندارند، از برخی جنبه ها به نامناسب بودن و نقصان طراحی شهری مربوط می شود. شاید برخی طراحان شهری در جایی چون اصفهان ادعاهایی داشته باشند و از خودشان دفاع کنند. اما در یک نگاه کلی طراحی شهر های ما ازجمله پارک ها به هیچ وجه متناسب با احتیاجات کودکان با نیازهای خاص نیست.
این مشاور با تأمل در این نکته که گروه گسترده ای از کودکان با نیازهای خاص، شامل داون و اوتیسم تا آن هایی که معلولیت های جسمی دارند، طراحی شهری برایشان نامناسب است، اظهار داشت: یک جنبه دیگر که در بحث اوقات فراغت کودکان شایان توجه است، به فرهنگ ما برمی گردد.
صراف درباب مقوله‌ی فرهنگ سازی این گونه تبیین کرد: وقتی پدر و مادری دست کودک با نیازهای خاص خویش را می گیرد و به مکانی مانند پارک می برد، دیگران با ترحم به آنها نگاه می کنند. بنابراین، خانواده هایی که کودکان با نیازهای خاص دارند، ترجیح می دهند از معدود بستر و امکاناتی هم که در شهر برایشان وجود دارد، استفاده نکنند. درواقع، برخی خانواده ها اصلاً تمایل ندارند که کودک را به پارک و در معرض دید عموم ببرند.
این متخصص حوزه‌ی کودکان با نیازهای خاص بیان نمود: در بررسی اوقات فراغتِ این گروه بحث کلاس های آموزشی و تفریحی هم مهم می باشد. کلاس های برنامه ریزی شده برای کودکان با نیازهای خاص از نظر تعداد و تنوع به هیچ وجه مطلوب نمی باشد.
کودکان با نیازهای خاص و آن سوی خدمات درمانی
او با درنگ در سطح اقتصادی خانواده ها تصریح کرد: بعضی از خانواده ها توانایی دعوت از آموزگاران خصوصی را دارند. به صورتی که شاهدیم بعضی از کودکان، مثلا بچه های دارای سندرم داون، امکان دارد از راه همین مربیان ویژه حتی سازهایی چون پیانو و سنتور را هم بنوازند. آنها امکان دارد شنا یا هر مهارت دیگری را بیاموزند و حتی پیشرفت کنند و به سطوح درخور توجهی برسند.
مؤسس انجمن سندرم داون «آسمان نیلی» در اصفهان افزود: اگر خانواده ای نتواند هزینه‌ی کلاس های خصوصی را پرداخت کند، در واقع کودک با نیازهای خاص او هم از آموختن انواع مهارت ها محروم می شود. به طورکلی باید اظهار داشت که بیشتر خانواده های این کودکان یا انجمن هایی که در این عرصه فعال اند، تمرکز اصلی خویش را بر روی بحث خدمات درمانی، مانند گفتاردرمانی، کاردرمانی و ABA یا تحلیل رفتار کاربردی می گذارند.
این مشاور اضافه کرد: برخلاف روند غالبی که وجود دارد، ما می توانیم انواع کلاس های تفریحی و فوق برنامه را برای کودکان با نیازهای خاص طراحی و اجرا نماییم. اگر بخواهم از تجربه‌ی شخصی ام بگویم باید بگویم که همواره برای کودکان با نیازهای خاص و در حوزه‌ی تخصصی خودمان کلاس هایی مانند نقاشی، ورزش، گل سازی و آموزش دسر برگزار کرده ایم.
این رفتاردرمانگر با تأمل در این نکته که کودکان با نیازهای خاص هم می توانند اوقات فراغت متنوعی داشته باشند، اظهار نمود: انجمن ها و سازمان های مختلف مردم نهادی که به صورت تخصصی در حوزه‌ی کودکان با نیازهای خاص فعالیت می نمایند، می توانند تفریحات جمعی مانند بازدید گروهی از یک مکان یا برگزاری جشن در مناسبت های متعدد هم داشته باشند. بااین حال، تحقق تمامی این ها به پشتیبانی و بودجه نیاز دارد.
صراف در ادامه خاطرنشان کرد: خوشبختانه کم وبیش افرادی در جامعه‌ی ما هستند که برای محقق شدن چنین برنامه هایی به انجمن ها و سمن ها کمک مادی کنند. در همین شهر اصفهان، من با چنین افرادی روبه رو شده ام و دیده ام که به این کارها علاقه مندند. البته باید توجه داشت که این یاریگری آنان فقط در محدوده‌ی فیزیکی یک انجمن یا سمن پاسخگو است، اما تفریح در سطح شهر و انواع بازدیدها، مقوله ای متفاوت بشمار می رود.
این رفتاردرمانگر برگزاری انواع برنامه و بازدید را در سطح شهر فرایندی پرچالش دانست و اظهار داشت: خود ما اگر بخواهیم کودکان انجمن سندرم داون «آسمان نیلی» را به یکی از اماکن تفریحی سطح شهر ببریم، به انواع نامه نگاری ها و رایزنی ها نیازمندیم. مثلاْ امکان دارد نیاز باشد که با شهرداری هماهنگی های گوناگونی انجام دهیم.
او با تأمل در این نکته که گاهی این هماهنگی ها زمان بر و دشوار می باشد، افزود: انجمنی مانند انجمن ما در یک گوشه‌ی شهر است و ساختمان چندان بزرگی ندارد. پیشنهاد می کنم شهرداری با عنایت به ظرفیت، امکانات و اختیاراتی که دارد، به عرصه‌ی اوقات فراغت کودکان با نیازهای خاص نظر جدی کند.
مؤسس انجمن سندرم داون «آسمان نیلی» توجه به اوقات فراغت را دغدغه‌ی خیلی از کشورها دانست و خاطرنشان کرد: شهرداری ها در کشورهای مختلف، مثلا کانادا برای چهار فصل سال بچه ها برنامه های متنوعی دارند. ازجمله این که کلاس های فوق برنامه و مختلفی را برای تمام کودکان طراحی و برگزار می کنند.
این مشاور کودکان با نیازهای خاص اضافه کرد: کلاس هایی که در رابطه با شان صحبت می کنم، صرفا مختص کودکان معمولی نیست و کودکان با نیازهای خاص هم می توانند در آنها شرکت نمایند. کودکان با نیازهای خاص برای حضور در این فعالیت ها غالباً یک همراه دارند. در کنار این کلاس های مشترک، کلاس ها و برنامه های مختص به خودشان هم تعریف و طراحی شده است.
صراف تاکید کرد: بنابراین، در بعضی از کشورها اگر امکانات و طرح های مختلف برای کودکان با نیازهای خاص بیشتر از کودکان معمولی نباشد، اساسا کمتر نیست و نوعی تعادل وجود دارد. این مساله به هیچ وجه با وضعیت فعلی کشورمان ایران قابل قیاس نیست.
منبع: sanjnews.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب