پیوستن ایران به بریکس گامی دیگر برای پایان یک جانبه گرایی
سنج نیوز: تنها چند روز از اعلام عضویت ایران در گروه «بریکس» می گذرد؛ اقدامی که با واکنش های گسترده در حوزه خارجی و داخلی روبه رو شده که وجه مشترک آنها، تلاش «بریکس» برای مقابله با نظام تک قطبی جهانی و پایان یک جانبه گرایی است.
به گزارش سنج نیوز به نقل از ایسنا، بامداد روز پنج شنبه دوم شهریورماه، «سیریل رامافوسا» رییس جمهور آفریقای جنوبی در نشست «بریکس پلاس» موافقت ۵ عضو اصلی این گروه یعنی برزیل، هند، چین، روسیه و آفریقای جنوبی را با عضویت اصلی جمهوری اسلامی ایران، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر، اتیوپی و آرژانتین اعلام نمود که عضویت اعضای جدید از ژانویه ۲۰۲۴ رسمی خواهد شد.
اما عضویت ایران در گروه بریکس چه دستاوردهایی دارد؟ در پاسخ به این پرسش حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه در خردادماه و در زمان نشست مشترک وزرای امور خارجه کشورهای عضو بریکس و دوستان بریکس گفته بود که «برای جمهوری اسلامی ایران، بریکس می تواند هدف مهم بعدی در سیاست چندجانبه گرایی باشد. گروه بریکس به سبب توان خود و به جهت کوشش برای رفع برخی کمبودها در نظام بین الملل و تقویت چندجانبه گرایی، جایگاه مهمی در حوزه مبادلات جهانی کسب کرده است. اساسا این جایگاه با پیوستن دیگر قدرتهای منطقه ای و همسو، تقویت خواهد شد. یک «بریکسِ گسترده» می تواند الگوهای موفقی از «حکمرانی جمعی و شمولی»، «همکاری های نوینِ جنوب-جنوب» و «ائتلافِ اقتصادهای نوظهور» را عرضه نماید.»
امیرعبداللهیان همین طور این نکته را هم تاکید کرده بود که «جمهوری اسلامی ایران در کنار دیگر کشورهای همسو و علاقمند می تواند شریکی مطمئن برای بریکس در آینده باشد. ایران با تجربه بالای حضورِ فعال در نهادها و ابتکارات بین المللی، برخورداری از ذخایر کامل انرژی، شبکه های حمل و نقل و ترانزیت کوتاه و ارزان، نیروی انسانیِ آموزش دیده و دستاوردهای علمیِ چشم گیر و بالاتر از همه اراده ای قوی برای مشارکت در ایجاد نظمی عادلانه در جهان، می تواند شریک مهمی برای بریکس باشد.»
موضوعی که حجت الاسلام و المسلمین سید ابراهیم رئیسی رییس جمهور از بعد دیگر به آن اشاره داشت؛ رییس جمهور در بازگشت از سفر به آفریقای جنوبی اظهار داشت: «بریکس یکی از ائتلاف های مهم جهانی است که نقش موثری در توسعه و ارتقای همکاریهای اقتصادی و تجاری در بخش قابل توجهی از جهان دارد. ائتلاف های جهانی نظیر بریکس و شانگهای، ائتلاف های نوظهوری هستند که کاملا مخالف یکجانبه گرایی بوده و با نگاه احترام به استقلال کشورها برای همگرایی و همکاری در راستای پیشرفت امور ملت ها تشکیل شده اند.»
رئیسی با اشاره به این که بریکس عمدتاً متمرکز بر همکاریهای تجاری و اقتصادی می باشد، بیان کرد: «نظام سلطه بدنبال آنست که با سلطه گری اجازه ندهند اقتصاد کشورهای مستقل همچون ایران در رابطه با دیگر کشورهای مستقل در منطقه و دنیا رشد کند، اما ارتباطات اعضای بریکس حتما در این جهت که در این مجموعه کشورهای مستقل می خواهند ارتباطات تجاری و اقتصادی خودرا با یکدیگر گسترش دهند مهم و به اقتصاد مقاومتی نیز کمک می نماید.»
اهمیت عضویت ایران و چند کشور دیگر در ائتلاف بریکس آن قدر زیاد است که با واکنش های گسترده خارجی و داخلی مواجه شد؛ رسانه های غربی این امر را تلاشی از طرف کشورهای اصلی این گروه برای مقابله با نظام تک قطبی جهانی و اقدامی در امتداد برقراری نظم جهانی «چندقطبی» تلقی کردند. مفسرین غربی نیز براین باورند که پیوستن کشورهای نفت خیز ایران، عربستان و امارات به گروه بریکس می تواند تجارت بین این سه کشور را افزایش داده و تبدیل بریکس به رقیبی برای گروه ۷ را تسریع کند.
در داخل نیز، کارشناسان مسائل بین المللی و نمایندگان مجلس با استقبال گسترده از عضویت ایران در بریکس، آنرا گامی برای مقابله با نظام تک قطبی جهانی توصیف کردند چه این که وحید جلال زاده رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار داشت: «بریکس، شانگهای و اوراسیا، اسم رمز شکست تحریم های غرب است. خنثی سازی تحریم ها در عصر ایجاد هندسه نوین جهانی یعنی دوران ورود به پیمان ها، ائتلاف ها و اتحادیه های منطقه ای و بین المللی بوده که این به مفهوم پایان یکجانبه گرایی است.»
موضوعی که یعقوب رضازاده عضو هیات رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به شکلی دیگر بیان کرد و اظهار داشت: « باتوجه به عضویت کشورهای قدرتمند دنیا در بریکس، پیوستن ایران در این گروه تاثیر مثبتی در معاملات جهانی دارد چون اعضای این گروه دارای منابع باارزش انرژی جهان هستند و در سایر عرصه ها هم قابلیت های فراوانی دارد.»
او این را هم اضافه کرد که « یکی از مهم ترین برنامه های بریکس خارج کردن دلار از مبادلات ارزی و توسعه تجارت اقتصادی، فروش نفت و مسائل کشاورزی و صنعت است. به نظرم عضویت ایران در بریکس اقدام مثبتی در کارنامه دیپلماسی کشور در امتداد کاهش تاثیر تحریم اتحادیه اروپا، آمریکا و سایر کشورهای هم پیمان آنها است و در نهایت می تواند تاثیر مثبتی در توسعه تجارت جهانی و اقتصاد داشته باشد.»
شهریار حیدری نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز عضویت ایران در بریکس را نشان دهنده قدرت جمهوری اسلامی دانست و اظهار داشت: « باتوجه به شرایط تحریمی که در ضمن سالهای قبل آمریکا و استکبار جهانی مقابل جمهوری اسلامی اعمال کرد، عضویت ایران در پیمان شانگهای و عقد قراردادهای ۲۵ ساله با چین و ۲۰ ساله با روسیه و بحث روابط ایران و عربستان و دیگر کشورهای منطقه ای همه نشان دهنده نقش موثر جمهوری اسلامی ایران در تحولات جهانی و بین المللی است که در نهایت همین نقش موجب شد ایران را به عنوان عضو موثر بریکس بپذیرند.»
در نهایت علی خضریان نماینده تهران ضمن تبیین حرکت جهان به سمت چندجانبه گرایی به این نکته اشاره نمود که « ایران در جایگاه برهم زننده معادلات استعماری و نظم آمریکایی در جهان، برای تعقیب منافع و استراتژی های خود دست به اقدامات مهمی در صحنه سیاست خارجی زده که علاوه بر رویکرد منطقه گرایی و تغییر برخی راهبردها در غرب آسیا، فرصت استفاده از ظرفیتهای بین المللی را پیدا کرده پس پیوستن ایران به گروه بریکس در کنار عضویت دائم در شانگهای و موافقت نامه تجارت ترجیحی اوراسیا، اتفاق مهمی در هموار شدن مسیر دیپلماسی اقتصادی برای کنار گذاشتن دلار بوسیله ایجاد یک اتحادیه تجاری سیاسی است تا عملا رژیم های تحریمی مقابل کشور را خنثی کند.»
منبع: سنج نیوز
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب